Oharkabean aldamenetik igarotzen garen arren, ohikoa da, oraindik ere, gure herrietako etxeetako hormetan argollak ikustea. Argolla, uztaia, anilla, txinga edo zirgilo moduan ezagutzen den objektu honek iraganaren berri ematen du. Bere xumetasunean ondare kultural izenda genezake; gure hiri eta herri paisaian txertatua dagoen objektu historikoa baita. Astoak edo abereak lotzeko erabiltzen ziren argollek, kaleetako aldaketa eta berrikuntza guztien alboan mantendu badira ere, arbasoen bizimoduekiko leihoa irekitzen dute. Izan ere, ondare sinboliko diren objektuok iragandako bizimodua gogora ekartzeko gaitasuna dute. (gehiago…)
Martxoaren 14an, Mungiako Torrebillela kultur etxean Jule Gabilondo Maitek Donibane Lohizunen 1937-1938. urteetan idatzitako Jel-azia liburua aurkeztu zen. Hitzaldi-aretoa jendez beteta egon zen, mungiarren artean herriko alabaren inguruko jakin-mina eta interesa bazegoela seinale.
Jule Gabilondo Arruza-Zabala Mungian jaio zen, 1902ko urtarrilaren 29an. Gurasoak: aita, Juan Gabilondo Azurmendi gipuzkoar medikua (Zegama), eta ama, Idoia Leonor Arruza-Zabala Etxaburu bizkaitarra (Gueñes). Amaren aldetiko aitita Raimundo Arruza-Zabala mungiarra zen, Gueñes herrira ezkondu zena; baina urteak garrenean Mungiara bueltatu zen familiarekin.
(gehiago…)
Kultura-ondare immaterialaz pentsatu, eta, batez ere, norbaiti gai hori zer den azaltzen saiatzen garenean, lehenik eta behin, adierazpen ikusgarrienetara edo ikonikoenetara jotzen dugu: jaiak, emanaldi tradizionalak eta oroitzapenezkoak, musika, bertsolaritza, dantzak, kirola, artisau-teknikak…
Orain, lot dezagun kultura-ondare immaterialari dagokion ukiezintasunaren aldagaia (nahiz eta elementu materialetan oinarritu daitekeen eta oinarritu ohi den) generoaren aldagaiarekin: (gehiago…)
Zenbaitetan, xehetasunik txikienaren atzean istorio handi bat ezkutatzen da. Hori jazoko zaigu Jose Arruek 1919an Bilboko Klub Nautikorako margotu zuen friso batekin, garai hartan Arriaga Antzokiko lehen solairuan kokatua. Gaur egun Iberdrolaren jabetzakoa da eta bere Torre ezagunean gordetzen da beste hainbat artelanekin batera.
Bada, friso hura osatzen zuten bost zatietako batean, neska bat ageri da limonada bat prestatzen, bisitari ospetsu batzuei eskaintzeko. Limonada, behinolako udako jaietako euskal edari tipikoa zen. Irudiko neska, soinekoaren mahukak jasoak ditu, eta hori da, hain zuzen, berezia dena hizpide dugun istorio honetan.