Artxiboa

0

Mingorri (Lekeitio, 2019/04/19). Argazkia: E. X. Dueñas.

Garizuma eta haren bukaera, Aste Santua –zorrotzak eta solemneak, zentzu katolikoari dagokionez, eta denbora luzean iraun duten ospakizun-aldiak–, gizartean gertatzen diren aldaketen erakusgarri garbiak dira. Une historiko bakoitzera egokitzeko prozesua etengabea izan da horietan, baina, hala eta guztiz ere, harrigarria da, betiere, jatorri geografikoaren arabera zenbat modu dagoen hura ospatzeko.

Kartsutasuna eta pasioa, biak ala biak agertzen dira ospakizun askotan. Gure lurraldean ere ikusten dira, egutegiko data horietan, pasio bizidunak, prozesioak eta askotariko ekitaldiak: Bilbotik Hondarribira, Tuteratik Balmasedara. (gehiago…)

0
Aita-amabitxiek oparitzen diete pazko-opila euren besoetakoei. Egilea: Jon Urutxurtu.

Aita-amabitxiek oparitzen diete pazko-opila euren besoetakoei. Egilea: Jon Urutxurtu.

Inauterien ostean, Garizuma  eta Aste Santua datoz. Garizumak basamortuan penitentzia eta otoitz egiten Jesusek igaro zituen berrogei egunak dakartzagu gogora. Hausterre egunetik, —aurten otsailaren 22a—, Ostegun Santura arte luzatzen diren berrogei egunak barau eta otoitz egitera zuzenduta daude.

Kristoren nekaldia, heriotza eta berpizkundea gogoratzen dizkigun Aste Santua Erramu-igandearen —aurten apirilaren 2a— eta Pazko-igandearen artean luzatzen da. Larunbat Santuko gau-ospakizunean, hau da, Pazko bigilian, Jesus berpiztua irudikatzen duen su berria pizten da, Kristok heriotza gainditu duela adierazteko; hurrengo egunean, Pazko-igandean —aurten apirilaren 9an—, elizkizunekin batera oraindino beste garai batean oso zabalduta zegon ohitura zahar bat errepikatzen da urtero Euskal Herriko zenbait herritan: aita-amabitxiek beraien besoetakoei arrautza bat edo gehiago daramatzan ogi berezi bat oparitzen diete. Ogi horrek izen ezberdinak hartzen ditu eskualdeen arabera: mokotsa Amorebieta-Etxanon eta Gorozika aldean, morrokotea zein mokotsa Arratian, olatea Orozkon, pazkopile Busturian, arrautz-opil Zerainen, kaapaxue Elosu-Bergaran, aitatxi-opil edo amatxi-opil Baztan aldean… Itxurari dagokionez, toki batzuetan borobilak izaten dira eta beste batzuetan triangelu itxurakoak.

 (gehiago…)